در کنار عسل و عسلک، گرده گل جزء مهم ترین غذایی است که زنبور عسل برای زیستن و رشد بدان نیاز دارد و آن را از روی گل های گیاهان جمع آوری و به کندو آورده و صرف تغذیه خود و لاروها مینماید. بدون گرده، لاروها و زنبورها قادر به ادامه حیات نیستند، البته موادی وجود دارند که در مواقع ضروری برای مدت کوتاهی میتوانند تا اندازه ای جانشین گرده گل شود و کمبودش را نسبتاً جبران نماید ولی این جانشینی برای همیشه و حتی مدت نسبتاً طولانی مشکل و غیر ممکن است. اما حقیقتا خواص خوردن گرده گل برای ما چیست؟
با ما همراه باشید تا در ادامه با خواص این محصول فوق العاده مفید بیشتر آشنا شویم.
ترکیبات شیمیایی گرده متفاوت است و تا حدود زیادی به گیاهانی بستگی دارد که زنبور از آنها استفاده میکند و رنگ دانه گرده مربوط به گیاهانی می شود که گرده از آنها جمع آوری شده و شامل زرد روشن، قهوه ای تیره، آبی روشن و سیاه و سفید می باشد.
طعم آن ممکن است از شیرین تا تلخ متغیر باشد. همچنین بو و عطر گرده حکایت از گیاهی و طبیعی بودن آن دارد. همچنین رطوبت گرده های جمع آوری شده حدود ۲۰ درصد است و گردۀ تازۀ معمولی شامل میزان زیادی مواد قندی و آب است و باید در اتاق یا هوای آزاد و در سایه خشک شود تا از ورود مخمرها و قارچ ها به آن جلوگیری گردد. همچنین میزان پروتئین دانه ها، مشابه بعضی از فرآورده های سرشار از پروتئین مانند گوشت، شیر، تخم مرغ و از بابت ترکیب اسید آمینه هایش ۵ تا ۶ برابر گوشت گوساله است.
گرده گل به علت داشتن ویتامین ها و هورمون های با ارزش، یک ماده غذایی و یک داروی بسیار عالی شناخته شده است که ارزش غذایی و خواص درمانی آن را نباید فراموش کرد .
گرده گل تقریباً دارای ۳۵ درصد پروتئین می باشد که این مقدار در مواد غذایی طبیعی استثنایی است به ویژه اینکه پروتئین های گرده از اسیدهای آمینه اساسی تشکیل شده اند. علاوه بر آن گرده گل دارای گلوسیدها، لیپیدها، ویتامین ها و نمک های معدنی (کلسیم، پتاسیم، منیزیم) می باشد.
بر اساس تحقیقاتی که تاکنون انجام گرفته گرده گل دارای خواص دارویی زیر می باشد:
گرده گل فعالیت روده را عادی کرده و تنظیم کننده قابل توجهی برای آن میباشد. مخصوصاً گرده هایی که توسط زنبوران جمع آوری میشوند نوعی ماده غذایی عالی برای روده محسوب شده و گاهی اوقات آن را پلیس روده نیز مینامند.
گرده زنبور عسل یک غذای کم کالری است که بدن را در مقابل کلسترول و بیماری های قلبی حفاظت می کند و باعث دفع چربی از بدن می شود.
در برنامه کاهش وزن، گرده زنبور عسل تحریک کننده فرآیندهای متابولیکی است و سوختن کالری را از طریق فعال کردن و افزایش احتراق های متابولیکی تسریع می کند لذا گرده زنبور عسل به عنوان غذای واقعی و طبیعی کاهش وزن و لاغری شناخته می شود.
گرده گل بدلیل فیبر بالایی که دارد، در درمان یبوست تأثیر بسزایی دارد و بهتر است افراد مبتلا به یبوست آن را در رژیم غذایی خود لحاظ کنند.
طبق تحقیقات صورت گرفته در بیماری های هیپرتونیک و بیماری های سخت دستگاه عصبی و ترشح غدد داخلی، تغذیه مخلوط عسل و گرده نتیجه رضایت بخشی داشته است.
بر اساس تحقیقات انجام شده وجود گرده گل در رژیم غذایی میزان کلسترول و تری گلیسرید خون را کنترل می کند و به دنبال مصرف منظم گرده گل، کاهش کلسترول و تری گلیسریدها مشاهده شده است.
گرده گل در کم خونی های خطرناک و کم کردن فشار خون مؤثر می باشد.
تحقیقات اثبات کرده است که مصرف گرده زنبور عسل، تأثیر خوبی بر ترکیب خون دارد و افزایش قابل ملاحظه و همزمان سلول های خونی سفید و قرمز هر دو مشاهده شده است. همچنین زمانی که گرده گل به بیماران مبتلا به کم خونی داده می شود سطح هموگلوبین خون آنها در حد قابل ملاحظه ای افزایش می یابد.
گرده گل اشتها را تحریک و آمادگی برای کار را افزایش می دهد.
گرده برای تب یونجه و آلرژی ها، نیز یک درمان کننده است. البته باید حداقل ۶ هفته قبل از شروع فصل آلرژی مصرف شود و در صورتی که به عنوان درمانی مثبت جواب داد، در طی فصل نیز مصرف آن ادامه یابد.
طی سالیان متمادی از گرده زنبور عسل به طور مؤثر استفاده شده تا افراد مبتلا به آلرژی از دردی که آنها را آزار می دهد رهایی یابند. این روش که حساسیت زدایی نامیده می شود، در دانشکده پزشکی ست ماری لندن در آغاز قرن حاضر ابداع شد. این درمان شامل استعمال مقدار کمی از ماده آلرژی زا است که سیستم ایمنی خود بیمار را تحریک می کند تا پادتنهایی را تولید کرده و واکنش آلرژیک را از بین ببرد.
مطالعات نشان داده اند که پوست ناسالم و پیر را می توان با مصرف گرده زنبور عسل تا حد زیادی بهبود بخشید.
زمانی که گرده گل به طور روزانه در رژیم غذایی گنجانده شود نه تنها موجب سلامتی می شود و به کاهش وزن مستمر و مطمئن کمک می کند بلکه میتوان آن را با شربت های ظاهراً جادویی مخلوط کرده تا هر نقطه ای از بدن، نرم و جوان شود. همچنین مخلوطی از فرآورده های کندوی عسل (عسل، بره موم و ژله رویال )که استفاده از آن می تواند سیمای فرد را تازه و جوان ساخته و حتی آکنه ها را از بین ببرد.
محققین ثابت کرده اند که در گرده گل ماده ای وجود دارد که از رشد باکتری های مضر جلوگیری می کند. همچنین آزمایشات نشان داده اند که گرده گل محتوی یک فاکتور آنتی بیوتیک مؤثر بر سالمونلا (نوعی باکتری که در تخم مرغ وجود دارد) و برخی سویه های باکتریایی است.
محققان عقیده دارند که عسل به ویژه آمیخته با ژله رویال و گرده گل وسیله درمانی نیرومندی در درمان بیماری های گوناگون کبدی است.
همچنین دانشمندان روسی معتقدند زنبورداران همیشه عسل صاف نکرده را که حاوی مقداری گرده است می خورند. به عقیده آنان به ویژه گرده است که سوخت و ساز را آسان و تأثیر درمانی رضایت بخشی در بدن انسان دارد و خاصیت دوباره جوان کردن که به عسل نسبت داده شده مدیون وجود گرده در آن است.
گرده زنبور عملکرد تخمدان را تحریک می کند و در ادامه موجب درمان مشکلات ناباروری می شود.
گرده گل به علت داشتن مقادیر بالای ویتامین، عناصر خرد، مخمرها و اسیدهای آمینه خواص با ارزش و بی همتایی دارد و برای پیشگیری و درمان پسوریازیس شدید مورد استفاده قرار می گیرد. این خواص مفید، استفاده از آن را به عنوان داروی فراگیر در درمان انواع مزمن و عودکننده پسوریازیس به ویژه برای بیمارانی که قبلاً به ویروس هپاتیت مبتلا بوده اند جایز می داند.
گرده، خواص درمانی معالجات دارویی را افزایش و همزمان اثر سمی آنها را کاهش داده یا اینکه اثرات جانبی آن را کاهش یا کاملاً از بین می برد.
با اینکه گرده زنبور عسل دارای فواید بسیاری بر سلامتی انسان می باشد اما هنوز هم تمامی مزایا یا معایب آن برای انسان زیر سؤال است و باید بیشتر روی آن تحقیق گردد.
همچنین توصیه می گردد قبل از هر گونه مصرف دارویی و درمانی از آن، حتما با پزشک معالج خود مشورت کرده و از عدم حساسیت خود نسبت به آن اطمینان کامل حاصل نمایید.
کتاب عسل درمانی، مرتضی علی آقایی نراقی