خوردن عسل برای کودکان؛ یکی از پرتکرارترین سوالاتی که در مورد تغذیه کودک زیاد میشنویم.
بسیاری از ما میدانیم که مطالب و موارد مهمی در مورد مصرف عسل برای نوزادان وجود دارد، اما از جزئیات آن کاملا مطلع نیستیم.
بیایید نگاهی دقیقتر به اینکه نوزادان از چه زمانی میتوانند عسل بخورند ، چگونه و به چه میزان بیاندازیم.
در ابتدا لازم است که تعاریف واحدی را برای بازه سنی نوزادان و کودکان عنوان کنیم.
منظور از نوزاد؛ صرفا برای بازه سنی حداکثر تا زیر 1 سال میباشد درصورتی که پس از سپری کردن اولین سالگرد تولد فرزند دلبندتان دیگر عبارت کودک به او اتلاق میگردد.
حالا که متوجه این موضوع شدیم و دیگر لفظ نوزاد را با کودک تلفیق و یا اشتباه نمیگیریم ، عسل را به نوزاد و یا کودک میتوان داد یا خیر؟
آکادمی اطفال آمریکا (The American Academy of Pediatrics)، توصیه میکند نوزادان زیر 12 ماه نباید عسل خام یا فرآوری شده مصرف کنند.
معرفی زودهنگام عسل به نوزادان، آنها را در معرض خطر یک عفونت جدی، هرچند نادر، به نام بوتولیسم Botulism قرار می دهد.
بوتولیسم زمانی رخ می دهد که کودک غذای آلوده به باکتری کلستریدیوم بوتولینوم the bacteria Clostridium botulinum را مصرف کند.
این باکتری در بدن اسپورهای سمی تولید می کند که می تواند منجر به بیماری جدی او شود.
شایع ترین علائم بوتولیسم عبارتند از:
همچنین کودک شما ممکن است تحریک پذیر باشد، در تنفس مشکل داشته باشد یا گریه ضعیفی داشته باشد.
علاوه بر این، تعدادی از نوزادان نیز ممکن است تشنج را تجربه کنند.
علائم بوتولیسم اصولا 12 تا 36 ساعت پس از مصرف غذاهای آلوده خود را نشان می دهد و اغلب با یبوست آغاز می شود.
با این حال، برخی از نوزادان مبتلا به بوتولیسم ممکن است تا 14 روز پس از مواجهه، علائمی را نشان ندهند.
همچنین برخی از علائم بوتولیسم، مانند بیحالی و تحریکپذیری، ممکن است منجر به تشخیص نادرست سایر بیماریها، مانند سپسیس (sepsis) یا مننگوانسفالیت (meningoencephalitis) شود، بنابراین مهم است که به پزشک کودک خود اطلاع دهید که آیا عسل خورده است یا خیر.
زیرا تشخیص صحیح به شما اطمینان می دهد که کودک شما درمان مناسب را دریافت می کند.
پس اگر کودک شما علائم بوتولیسم را دارد و اخیراً عسل مصرف کرده است، در اسرع وقت به اورژانس مراجعه کنید و اقدامات درمانی را انجام دهید.
نوزادان نمیتوانند عسل بخورند زیرا خطر ابتلا به یک بیماری نادر اما جدی به نام بوتولیسم را افزایش میدهد.
هنگامی که کودک بیش از 12 ماه سن دارد، سیستم ایمنی بدن او برای مبارزه با بیماری بسیار مجهزتر است و در این شرایط خوردن عسل برای کودکان از این سن به بعد البته در حد اعتدال و در صورت لزوم زیر نظر پزشک بی خطر است.
عسل به خودی خود برای نوزادان سمی نیست، اما ممکن است حاوی نوع خاصی از باکتری باشد که میتواند نوزاد را بسیار بیمار کند.
بنابراین، توصیه می شود تا زمانی که فرزند شما یک ساله شود، خوردن عسل برای کودکان را آغاز نکرده و تا آن موقع صبر کنید.
عسل ممکن است به عنوان شیرین کنندهای برای کودکان بزرگتر از یک سال استفاده شود.
طعم ملایم آن برای بچه های کوچک لذت بخش است و میتوان آن را به غذاهایی مانند ماست ساده یا سبزیجات اضافه کرد تا خوش طعم تر شود.
برای کودکان بزرگتر از یک سال عسل، کربوهیدراتها و همچنین برخی ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانها از جمله مقادیر کمی کلسیم، منیزیم و روی را فراهم میکند.
درست است که عسل باعنایت به مراتب فوق یک شیرین کننده طبیعی و مفید است اما این دلیلی بر زیاده روی و افراط در استفاده از آن نیست. پس بنابراین، عسل صرفا به تنهایی منبع مهمی از مواد مغذی در رژیم غذایی کودک شما نیست.
خیر، نوزادان 6 تا 9 ماهه نباید عسل بخورند. این شامل عسل خام، پاستوریزه و فرآوری شده میشود.
همچنین حتما برچسب دیگر مواد غذایی را بررسی کنید تا مطمئن شوید که در مواد اولیه آن عسل نداشته باشند.
برای نوزادان 9 تا 12 ماهه نیز توصیه نمیشود.
از آنجایی که سیستم ایمنی کودک شما هنوز نابالغ است، بهتر است قبل از مصرف عسل، کمی بیشتر صبر کنید و عجله نکنید.
بله، نوزاد بالای 12 ماه، یعنی کودک دلبند شما می تواند عسل را به مقدار کم بخورد.
بعد از اولین سال تولد فرزندتان، می توانید عسل را به عنوان شیرین کننده به غذاها اضافه کنید.
همچنین می توان آن را به صورت خام مصرف کرد یا برای پخت و پز استفاده کرد.
شما می توانید مانند هر شکلی از شیرین کننده یا شکر، آن را در رژیم غذایی کودک خود، در حد اعتدال قرار دهید.
حتی در اولین روزهای از شیر گرفتن کودک نباید برای تغذیه او از عسل استفاده شود.
خیر، عسل نباید به عنوان غذای اول به کودک نیز داده شود.
در واقع، متخصصان برجسته سلامت توصیه میکنند که برای کاهش خطر عفونت بوتولیسم، تا زمانی که نوزاد یک ساله شود صبر کنید و بعد از یک سالگی خوردن عسل برای کودکان را شروع کنید.
کودکان نوپا میتوانند بعد از اولین تولد خود عسل خام مصرف کنند.
مانند سایر غذاهای خام، بهتر است محصول را از یک مرکز قابل اعتماد انتخاب کنید، مانند یک تولیدکننده محلی یا یک زنبوردار نه عسل های صنعتی از فروشگاه های زنجیره ای و…
عسل را به صورت خام با مخلوط کردن آن با ماست معمولی یا به صورت نازک روی نان تست سرو کنید.
همچنین برای لذت بردن از برخی سبزیجات مانند کدو یا هویج، قبل از تفت دادن، کمی عسل روی آن بریزید. همچنین می توانید از عسل در پخت و پز هم استفاده کنید.
عسل عمدتاً منبع قند در رژیم غذایی است و بنابراین کودکان بالای یک سال باید در حد اعتدال مصرف کنند.
همچنین توصیه می کنیم مصرف عسل را به چند بار در هفته محدود کنید.
خیر، عسل از مواد آلرژیزا رایج نیست.
با این حال، کودک شما ممکن است به عسل آلرژی داشته باشد یا به هر غذایی حساس باشد.
اگر مشکوک هستید که کودک شما واکنش نامطلوبی به عسل نشان می دهد، فورا مصرف را متوقف کنید و با پزشک اطفال خود تماس بگیرید.
عسل زمانی که به مقدار زیاد سرو می شود، می تواند خطر خفگی داشته باشد.
همچنین از آنجایی که عسل چسبناک است، جویدن عسل برای کودکان کوچک ممکن است دشوار باشد.
به همین دلیل، حتماً عسل را در مقادیر کم سرو کنید، به خوبی مخلوط شده یا به صورت نازک روی غذا پخش کنید.
American Academy of Pediatrics (2018). Botulism. https://www.healthychildren.org/English/health-issues/conditions/infections/Pages/Botulism.aspx
Grogan, S. et al. (2016). Honey for Acute Cough in Children. https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2016/0701/p20.html
CDC (2023). Foods and Drinks to Avoid or Limit. https://www.cdc.gov/nutrition/infantandtoddlernutrition/foods-and-drinks/foods-and-drinks-to-limit.html
https://huckleberrycare.com/blog/honey-for-babies-when-can-babies-eat-honey
https://www.healthline.com/health/parenting/when-can-babies-eat-honey