تشخیص عسل طبیعی از تقلبی با چند تست ساده و کاربردی

بروزرسانی شده در شنبه , 6 مرداد , 1403

عسل سرشار از مواد مغذی و آنتی اکسیدان های ضروری است بطوریکه فواید زیادی برای سلامتی دارد.

از این‌رو می‌توان عسل را به عنوان یک جایگزین عالی برای شکر تصفیه شده یا همون شکر سفید در نظر گرفت و شما می‌توانید آن را به راحتی به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

برای بهره مندی از فواید عسل، شناخت تشخیص عسل طبیعی بسیار حائز اهمیت است. بدون شناخت و دانستن این دانش و اطلاعات، ممکن است محصولات بی‌کیفیت بخرید، چرا که متأسفانه برخی از فروشگاه‌ها و عرضه کنندگان عسل، اقدام به فروش عسل تقلبی و ناخالص کرده که گاها بسیار متفاوت از آن چیزی است که زنبورها تولید می‌کنند.

مثلا درخصوص شکرک زدن عسل باید بدانیم که؛ عسل طبیعی و عسل غیرطبیعی یا تقلبی، هردو در شرایط سرما شکرک می‌زنند. بنابراین شکرک زدن عسل در این شرایط دلیلی برای طبیعی یا تقلبی بودن آن نیست.

همچنین تعدادی از شرکت‌ها از محبوبیت روز افزون عسل سوء‌استفاده کرده‌اند و عسل تقلبی را به جای اصل آن می‌فروشند که فواید یکسانی با عسل طبیعی ندارد و به همین دلیل آگاهی از تفاوت‌ها و تشخیص عسل طبیعی و تقلبی بیش از هر زمان دیگری اهمیت داشته و لازم و ضروری است.

تشخیص عسل طبیعی

از طرفی رنگ، بو و طعم عسل مربوط به نوع گیاهی که زنبورعسل از آن شهد جمع کرده‌ است. عسل طبیعی می‌تواند رنگ‌های بسیار متنوعی داشته باشد. در شرایطی که عسل عطر و طعمی نزدیک به گل ها داشته باشد، ممکن است آن عسل طبیعی باشد. تشخیص عسل طبیعی یا تقلبی، شاید توسط برخی زنبورداران و عسل شناسان خبره قابل حدس باشد، امّا تشخیص عسل طبیعی فقط در آزمایشگاه ها بوده با تعیین قندهای موجود در آن امکان پذیر است. عسل طبیعی به طور عمده حاوی قندهای گلوکز و فروکتوز است و مقدار ساکارز یا قند معمولی در آن بسیار اندک است. چنانچه در آزمایشگاه مشخص شود که عسل حاوی مقدار زیادی قند معمولی (همان ساکارز) است، معلوم می‌شود که عسل با شربت غلیظ شکر (قند معمولی) مخلوط شده و تقلبی است و ناخالصی دارد.

زنبورداران در زمستان زنبورهای خود را با شربت شکر تغذیه می‌کنند و در بهار و تابستان نیز در نقاطی که شهد کافی وجود ندارد، از شربت شکر به عنوان مکمل غذایی استفاده می‌کنند. بنابراین اگر منظور فرد در تشخیص عسل طبیعی، عسلی است که زنبور فقط با استفاده از شهد گل‌ها تهیه کرده باشد، احتمالا چنین عسلی در ایران کمیاب است. بطوری که اگر زنبوردار فقط به تولید عسل از شهد گل‌ها بپردازد و به زنبورهای خود شربت شکر ندهد، چنان عسلی را باید با قیمت بسیار بالاتری نسبت به قیمت‌های کنونی عسل بفروشد. تولید عسل طبیعی از هر کندو در شرایط ایران به ندرت به 10 کیلوگرم در سال می‌رسد، در حالیکه زنبورداران ایران از هر کندو دست کم 40 تا 50 کیلوگرم عسل به دست می‌آورند. باتوجه به ظرفیت شهددهی بیشتر نقاط ایران، این مقدار تولید غالبا مربوط به شرایطی است که زنبوردار از شربت شکر به عنوان مکمل شهد طبیعت استفاده می‌کند. البته هر زنبورداری که زنبورستان خود را در مواقع مختلف سال به نقاط پُر گل کوچ بدهد، امکان استحصال عسل شهد زیاد هم دارد و در غیر این صورت، هیچ راهی جز تغذیه مکمل شربت ندارد.

از کجا عسل طبیعی رو تشخیص بدیم؟

اما مردم باید توجه داشته باشند که زنبورها از شربت شکر مشابه شهد گیاهان تغذیه می‌کنند. به این معنی که شربت را مشابه شهد می‌بلعند و به آن آنزیم مبدل (انورتاز) اضافه می‌کنند و با این عمل قند معمولی شربت شکر را به گلوکز و فروکتوز تبدیل می‌کنند. همچنین سایر موادی که خود زنبورعسل به شهد اضافه می‌کند، به شربت بلعیده نیز اضافه می‌کند. تنها کمبود و تفاوت عسل شهد با عسل مخلوط شهد و شربت شکر، عطر شهد و مقدار جزیی ویتامین ها و مواد معدنی موجود در شهد است که در شربت خالص یافت نمی‌شود. این حقیقت را هم باید بدانیم که شهد گل‌ها شربت بسیار رقیقی است که بیش از 99% آن از آب و قندهای گلوکز و فروکتوز تشکیل شده و کمتر از 1% مابقی آن از مواد معدنی، ویتامین‌ها، اسانس‌ها و… تشکیل شده است. لذا در مقایسه ترکیب شهد و شربت، آب موجود در هر دو کیفیت مشابهی دارد / قند ساکارز موجود در شربت، در عسل‌دان زنبور تحت تاثیر آنزیم مبدل به گلوکز و فروکتوز تبدیل می‌شود و کمبود مقدار جزیی مواد معدنی و ویتامین‌ها در شربت نسبت به شهد را می‌توان به همراه طیف بسیار وسیعی از مواد غذایی و دارویی مجاز به شربت افزود و زنبورعسل با مصرف شهد به علاوه شربت‌های تقویت شده قادر است عسل‌هایی تولید کند که خواص غذایی و درمانی آن‌ها به مراتب از عسل شهد خالص بیشتر باشد.

بنابراین باتوجه به این امکان که زنبوردار می‌تواند عملا شربتی را به زنبورها تغذیه کند که محتوای مواد غذایی آن حتی از شهد هم مغذی‌تر باشد و برای زنبورعسل شهد و شربت فرق چندانی ندارد، بطور کلی درخصوص کیفیت عسل‌ها نکات قابل توجهی به شرح زیر را خواهیم داشت:

1. مهمترین خاصیت و ارزش زنبورعسل برای انسان، عمل بسیار پُر‌اهمیت گرده افشانی گیاهان (مزارع، باغ‌ها، مراتع و جنگل‌ها) توسط زنبورعسل است. زنبورها روی گل‌ها می‌نشینند که شهد و گرده آن‌ها را جمع کنند و با خود به کندو بیاورند و به مصرف تغذیه جمعیت کندو برسانند و مازاد آن را برای زمستان ذخیره کنند. زنبورها ضمن عملیات جمع‌آوری غذا، یکی از حیاتی‌ترین اعمال ممکن در طبیعت، یعنی عمل گرده افشانی و بارورسازی گیاهان را ناخودآگاه انجام می‌دهند.
2. زنبوردار به عنوان دستمزد خود در مقابل فرآهم کردن محل زندگی و رسیدگی به زنبورها، مقداری از ذخایر عسل زنبورها را برمی‌دارد. در مناطق بسیار سرسبز، زنبورها مقادیر بسیار بیشتری عسل از شهد گیاهان تولید می‌کنند و در کشوری مثل ایران، به علت وجود منابع شهد اندک و عدم آگاهی باغداران و کشاورزان از خواص زنبورعسل برای افزایش محصول آن‌ها، مقدار تولید عسل از شهد گُل‌ها به مراتب کمتر است.
3. زنبوردار علاقمند نیست که زنبورها کم شهد جمع‌آوری کنند تا او مجبور به تغذیه آن‌ها با شربت باشد. اما در شرایط کشور ما، اگر زنبوردار بخواهد حداقل عایدی را داشته باشد، ناچار است عسل شهد را برای فروش از کندوها بردارد و به خود زنبورها شربت تغذیه کند.
4. برای زنبورها چندان فرق نمی‌کند که از شهد گیاهان تغذیه کنند یا از شربت زنبوردار، به هرحال زنبورها شربت ساخته شده توسط زنبوردار را می‌بلعند و به عسل تبدیل می‌کنند و در شان‌ها ذخیره می‌کنند. همانطور که زنبورهای عسل مدفوع برخی از شته‌های گیاهی را که به صورت شیره‌مانند روی تنه، شاخه‌ها و برگ‌های درختان است و عسلک نامیده می‌شود، جمع‌آوری می‌کنند و با خود به کندو می‌آورند و همانند شهد گل‌ها و در اختلاط با عسل در حجرات شان ذخیره می‌کنند. در مناطق پُرگیاه، زنبوردار شان‌های پرشده از عسل شربت را در فصل زمستان به زنبورها تغذیه می‌کند. اما در فصل بهار و تابستان، تغذیه معمولی زنبورها به طور معمول از شهد و گرده تازه تأمین می‌شود.
5. گاهی حتی در بهار و تابستان در شرایط کمبود شهد در اطراف زنبورستان، زنبوردار مجبور به تغذیه دستی زنبوران با شربت و گرده مصنوعی می‌شود که در این صورت عسل تولید شده ترکیبی است از عسل شهد و شربت.
6. زنبورها شهد و شربت را به یک صورت تبدیل به عسل می‌کنند و برای آن‌ها استفاده از شربت بسیار آسان‌تر از شهد گُل‌ها است. به دلیل قابلیت غنی‌سازی شربت شکر با ویتامین‌ها، مواد معدنی، داروها، عطرها و بطور کلی هرنوع ماده غذایی، دارویی یا افزودنی مجاز توسط زنبوردار و اضافه کردن مواد یکسان توسط زنبورعسل به شهد و شربت، عسل تولید شده از شهد و یا مخلوط شهد و شربت، از لحاظ خواص غذایی و درمانی تفاوت چندانی باهم ندارند و چه بسا زنبوردار می‌تواند شربتی به زنبورها تغذیه کند که کیفیت عسل تولیدی از چنان شربتی، کاملا برابر و حتی بهتر از عسل شهد باشد. زیرا شهد گُل ترکیب مشخصی دارد، در حالیکه زنبوردار می‌تواند در حدّ ممکن، مواد غذایی بیشتری را به شربت اضافه کند تا عسلی مغذی‌تر با خواص درمانی مؤثر تولید شود. باور این موضوع بسیار ساده است. به طور مثال، در گاوداری، گاودار شیر گاو را می‌دوشد و می‌فروشد و به گوساله‌اش شیر خشک (شیر به‌علاوه مواد غذایی دیگر) تغذیه می‌کند. اما منهای شیر دو روز اول مادر که در مورد گوساله باید تغذیه کند تا زنده بماند، گوساله در مابقی دوران نوزادی از شیرخشک به مراتب مواد غذایی بیشتری به دست می‌آورد تا از شیر مادر.
7. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که عسل حاصل از تغذیه مکمل زنبورها با شربت شکر، اگرچه از لحاظ ترکیبات با عسل شهد فقط جزئی اختلاف دارد ولی این اختلاف عملا چنان اندک و قابل اغماض است که عنوان “تقلبی” برای چنین عسل‌هایی به هیچ وجه قابل قبول نبوده و جا دارد که مردم با مطرح نکردن این عنوان ناشایست، زحمات بسیار ارزشمند زنبورداران کشور را گرامی بدارند. البته فراموش نفرمایید که فقط جزء بسیار کوچکی از ارزش کار زنبورداران به شکل عسل لذیذ و مغذی و مقوی تحویل مردم می‌شود و خدمت بسیار قابل تقدیر زنبورداران در اقتصاد کشور، گرده افشانی محصولات کشاورزی است که در غیر اینصورت مطمئنا میزان تولید محصولات کشاورزی به پایین تر از نصف می‌رسید.
8. براین اساس عسل تقلبی فقط به عسلی گفته می‌شود که پس از استخراج از شان عسل (قاب‌های موم)، با شربت غلیظ شکر مخلوط شده باشد یا شربت غلیظی باشد که بدون دخالت زنبورعسل و توسط افراد سودجو تهیه و به نام عسل عرضه شود. بدیهی است که در مخلوط عسل و شربت هرچه نسبت شربت غلیظ شکر بیشتر باشد، عسل تقلبی‌تر است. به هرحال برای این که زنبورداری به عنوان یک شغل بتواند ادامه یابد و زنبورداران از کار خود ناامید نشوند، توصیه می‌شود که مردم عسلی را که زنبورداران با استفاده از منابع طبیعی شهد و تغذیه مکمل زنبورها با شربت شکر تولید می‌کنند، به عنوان عسل طبیعی و تقریبا با تمامی خواص عسل شهد خالص قبول کنند و عنوان عسل تقلبی را فقط به عسلی بدهند که از اختلاط عسل با شربت‌های غلیظ به دست آمده یا اساسا فقط یک شربت غلیظ باشد. البته اختلاط شربت غلیظ شکر با عسل مایع چندان معقول به نظر نمی‌رسد و شخص باید دیوانه باشد که چنین کاری کند و خود را مدیون مردم کند. چرا که زنبوردار می‌تواند همان شربت را به صورت دستی به زنبورها تغذیه کند تا کارگران عسل سازش با سرعت و ولع شربت را ببلعند و با افزودن مواد بدنی خود به شربت آن را به عسل مغذی و مفید تبدیل کنند.

تحت چنین شرایطی که زنبوردار هرچه بیشتر شربت مصرف کند، جمعیت کندوهایش نیز بیشتر می‌شود و شهد فراوان‌تری جمع‌آوری می‌کنند و شربت‌های مازاد بر نیازهای غذایی زنبورها نیز به عسل مرغوب و طبیعی تبدیل می‌شود، چرا زنبوردار این کار پُرارزش و سودآور را نکند و پس از تولید عسل مایع آن را با شربت شکر مخلوط کند؟!

چگونه عسل طبیعی را از تقلبی تشخیص دهیم؟

در واقع، عسل تقلبی به محصولی شبیه عسل اطلاق می‌شود که با رنگ، شکر و سایر طعم دهنده ها اصلاح شده است.

برخی از «عسل‌های تقلبی» حتی ممکن است اصلاً عسل زنبور نباشند، در عوض از ترکیبی از شربت‌های گلوکز، محلول‌های قند معکوس (از شکر تصفیه شده) یا شربت ذرت، نیشکر یا چغندر تولید شده باشند.

اکنون که توضیح دادیم عسل تقلبی چیست، بیایید به تفاوت‌های عسل خالص، خام و واقعی نگاه کنیم.

سلسله مراتبی از انواع مختلف عسل زنبور عسل وجود دارد که برای خرید در دسترس هستند، که در بالای سلسله مراتب آن عسل 100٪ طبیعی یا عسل خام می‌باشد.

عسل خام چیست؟

عسل خام مستقیماً از کندوهای زنبورهای عسل به دست می‌آید و کمترین فرآوری را پشت سر می‌گذارد.

به معنای واقعی، عسل خام مستقیماً از لانه زنبور گرفته می‌شود و بدست انسان چیزی اضافه یا کم نمی‌شود.

این نوع عسل را می‌توان عسل خام بدون فیلتر یا خالص نیز نامید.

با این حال، همیشه نمی‌توان با نگاه کردن به آن، تشخیص داد که آیا عسل خالص است یا خیر.

عسل خالص فقط توسط زنبورهای عسل ساخته می‌شود و زمانی که این زنبورها فقط از گل های ارگانیک تغذیه می‌شوند، عسل تولید شده توسط آنها به عنوان ارگانیک طبقه بندی می‌شود.

همچنین عسل خام حاوی دانه های گرده، ژل رویال، بره موم و ذرات کوچک موم معلق در مایع عسل چسبناک نیز می‌باشد.

آیا عسل فرآوری نشده همان عسل خام است؟

عسل فرآوری نشده یا پاستوریزه نشده در اصل عسل خام در خالص ترین شکل آن است که مستقیماً از لانه زنبوری گرفته می شود و احتمالاً حاوی دانه های گرده، موم و بره موم است.

در مورد عسل تجاری چه می‌دانید؟

عسلی که در سوپرمارکت ها پیدا می‌کنید از عسل خام گرفته تا عسل تقلبی را شامل می‌شود که همانطور که اشاره کردیم ممکن است اصلاً عسل نباشد!

وجه تمایز شاخص عسل خام فرآوری نشده با اکثر عسل‌های تجاری برندهای محتلف در فروشگاه و سوپرمارکت‌ها این است که عسل صنعتی تا دمای بسیار بالا گرم و تا پایین‌ترین حد فیلتر شده تا برای مدت زمان زیادی ظاهری صاف و شفاف برای جلب نظر خریداران خود داشته باشد.

این کار برای کند کردن یا توقف فرآیند کریستالیزاسیون و حذف هرگونه “لکه” از عسل انجام می‌شود که این کار اساساً برای افزایش ماندگاری و زیبایی آن انجام می‌پذیرد.

متأسفانه این اقدامات روی عسل نیز تأثیر منفی می‌گذارد.

فرآیند تصفیه عسل چگونه است؟

عسل صاف شده به عسلی گفته می‌شود که فرآیند تصفیه ریز را برای حذف تمام ذرات معلق موجود در عسل خام انجام داده است.

اینها شامل دانه‌های گرده، موم و بره موم هستند. بیشتر اوقات از گرما در فرآیند فیلتراسیون استفاده می‌شود تا عسل مایع‌تر شود و فرآیند را تسریع کند.

فرآیند پاستوریزاسیون عسل چیست؟

منظور از پاستوریزه کردن، حرارت دادن عسل با دمای بالا است. بدین نحو خواص طبیعی و بسیاری از مواد مغذی عسل خام از بین خواهد رفت.

گرم کردن عسل به این روش نه تنها مواد مغذی غنی موجود در عسل خام را از بین می‌برد، بلکه پاستوریزه کردن طعم و رایحه اصیل عسل را نیز کاهش می‌دهد.

از پاستوریزاسیون و فیلتراسیون برای تمیزتر و جذاب‌تر جلوه دادن عسل در قفسه سوپرمارکت و فروشگاه‌ها استفاده می‌شود.

این فرآیند همچنین به دلیل گرم‌تر بودن عسل، ویسکوزیته عسل را کاهش می‌دهد. بدین‌رو حمل و بسته بندی آن را آسان‌تر می‌کند.

از بسیاری جهات، عسل پاستوریزه دیگر عناصری را که آن را به عسل خام تبدیل می‌کند، ندارد، و عسل تولید شده تجاری را به یک نسخه‌ای از عسل تصفیه شده نسبت به عسل واقعی تبدیل می‌کند.

شستشوی عسل چیست؟

زمانی که غیر عسل به عنوان عسل طبیعی و خالص برچسب زده می شود!

برخی از تولیدکنندگان و عرضه کنندگان، عسل خود را آب می‌کنند و به آن شیرین‌کننده‌هایی مانند شربت ذرت یا برنج، شیرین‌کننده‌های مالت و شکر تصفیه‌شده اضافه می‌کنند تا تولید خود را افزایش دهند.

حتی بدتر از آن، برخی از محصولات به اصطلاح عسل نیز، حاوی فلزات سنگین و آنتی بیوتیک ها هستند که این عسل بیشتر در محصولات وارداتی از آسیا یافت می شود.

در واقع افزودن هر چیزی به عسل بدون برچسب گذاری مناسب، به عنوان «شستشوی عسل» شناخته می شود.

جالب است بدانید که شستن عسل در ایالت متحده، یک جرم فدرال است و مشمول اقدامات اجرایی FDA می باشد.

تشخیص عسل طبیعی از تقلبی

عسل تقلبی اصطلاحی است که برای محصولات مشابه عسل طبیعی که حاوی محصولات غیر زنبور عسل هستند، مانند شربت های گلوکز، محلول های قند معکوس (از شکر تصفیه شده) یا شربت ذرت، نیشکر یا چغندر استفاده می‌شود.

در حالی که عسل تقلبی ممکن است تا حدودی شبیه عسل خام به نظر برسد، اما تفاوت اصلی این دو در آن است که این عسل در یک کارخانه ساخته می‌شود، نه توسط زنبورعسل در طبیعت. علاوه بر این عسل تقلبی نیز:

حاوی ترکیبی از عسل زنبور و نیشکر ارزان‌تر یا سایر شربت‌ها است که برای افزایش حجم عسل و کاهش هزینه و قیمت عسل اضافه می‌شود.

اغلب دارای ترکیب بالایی از آب است که عسل را رقیق می‌کند که برای افزایش حجم محصول و در نتیجه سود استفاده می‌شود.

مواد مصنوعی مانند رنگ ها و تقویت کننده های طعم را اضافه می‌کنند.

عسل تقلبی طعم، بافت و عطر طبیعی عسل واقعی را نخواهد داشت. در واقع، عسل تقلبی می‌تواند بوی ترش داشته باشد یا اصلاً بویی نداشته باشد و معمولاً حاوی قندهای تصفیه شده است.

مهم‌تر از همه، عسل تقلبی همان فواید سلامتی عسل خالص را ندارد.

فواید درمانی و سلامتی عسل زمانی بهترین است که به شکل خالص باشد و از زنبور عسل تهیه شده باشد و به هیچ وجه یا در طی فرآیند تولید تغییر نکند.

پس برای چی منتظرید؟ عسل مدنظر خودتان را انتخاب کنید و از محصول واقعی و خالصی که بیش از 5000 سال است در پزشکی نقش حیاتی و مهمی را دارد، استفاده کنید.

همچنین عسل برای کمک به بهبود زخم، درمان مشکلات گوارشی و ایجاد یک اثر ضد باکتری شناخته شده است.

این فواید از طریق عسل واقعی، چه به تنهایی و چه حتی به عنوان یک عنصر در یک وعده غذایی، به دست می‌آید.

اگر دوست دارید بیشتر درباره این موضوع بدانید می‌توانید “2 روش تشخیص موم عسل طبیعی از تقلبی | رنگ موم عسل طبیعی” را مطالعه کنید.

چگونه عسل اصل را تشخیص دهیم؟

عسل تقلبی تغییر یافته است، اما تشخیص عسل طبیعی در صورت بسته بندی تقریبا غیرممکن است.

راه های زیادی برای تشخیص عسل طبیعی از تقلبی وجود دارد، مطمئن شوید که فقط از عسل واقعی و خالص استفاده می‌کنید که برای شما بهترین است. برای تشخیص عسل طبیعی یا تقلبی بودن باید به نکات زیر توجه کنید:

چسبندگی

تشخیص عسل طبیعی برمبنای چسبندگی بدین نحو می‌باشد که اگر عسل واقعی را بین انگشتان شما مالیده شود، چسبناک نیست، اما عسل تقلبی به دلیل شیرین کننده های اضافه شده در ایجاد آن، چسبناک است. این مغایرت قابل بررسی کاملا مشهود و موید این موضوع است.

بافت

تشخیص عسل طبیعی براساس بافت یعنی اینکه؛ عسل واقعی از نظر بافت کاملاً غلیظ است و برای جابجایی زمان می‌برد، در حالی که عسل تقلبی بسیار روان است و به سرعت می‌ریزد و حرکت می‌کند.

بهترین راه برای تشخیص عسل طبیعی این است که ببینید چقدر طول می‌کشد تا از یک ظرف شیشه عسل به ظرف دیگر برود یا مقداری را روی انگشت خود بگذارید تا این روش را بررسی کنید

رایحه

تشخیص عسل طبیعی بواسطه رایحه ؛ عسل واقعی بوی ملایم و اغلب گلی دارد. این بو می‌تواند تغییر کند با گرم و خنک شدن عسل اما بیشتر اوقات عسل تقلبی بویی ندارد و حتی می‌تواند بویی ترش گونه داشته باشد.

گرمایش

تشخیص عسل طبیعی با گرمایش؛ هنگامی که عسل واقعی گرم می‌شود، به سرعت غلیظ‌تر می‌شود و هیچ کفی ایجاد نمی کند. با این حال، عسل تقلبی حباب تولید می‌کند و هرگز کاراملی نمی‌شود. این مغایرت ها سریعا می‌تواند به تشخیص عسل طبیعی از تقلبی کمک کنند.

تست نان

برای تشخیص عسل طبیعی می‌توانید روی یک تکه نان عسل بمالید. خواهید دید که عسل طبیعی حداکثر تا 1 دقیقه سفت می‌شود. عسل تقلبی هرگز سفت نمی‌شود و در عوض به دلیل رطوبت بیشتر، نان را مرطوب می‌کند. این یک آزمایش ساده دیگر برای تشخیص عسل طبیعی است که استفاده می‌کنید.

حل شدن

بمنظور تشخیص عسل طبیعی می‌بایست یک قاشق چایخوری عسل را در یک لیوان آب بریزید. عسل طبیعی بدون هیچ تغییری در ته لیوان جمع شده اما عسل تقلبی شروع به حل شدن در آب می‌شود.

تست چوب کبریت

اما درنهایت برای تشخیص عسل طبیعی بواسطه چسبندگی نیز می‌توانید یک چوب کبریت را در عسل خود فرو برده و اقدام به روشن شدن و شعله گرفتن آن نمایید.

یک چوب کبریت آغشته به عسل خام روشن می‌شود ولی یک چوب کبریت آغشته به عسل تقلبی با موفقیت ضربه نمی‌زند. این به سبب آن است که رطوبتی به مراتب بیشتر در عسل تقلبی موجود است.

ناخالصی ها

در تشخیص عسل طبیعی این نکته حائز اهمیت است که؛ عسل واقعی اغلب حاوی ناخالصی های کوچکی است که شامل ذرات گرده شده است. عسل تقلبی هیچ ناخالصی نخواهد داشت، زیرا کاملا شفاف است و بافتی صاف و یکدست دارد.

طعم

برای تشخیص عسل طبیعی باید دانست که طعم عسل واقعی و خالص فقط برای چند دقیقه باقی می‌ماند. عسل تقلبی طعمی خواهد داشت که برای مدت طولانی تری باقی می‌ماند زیرا شکر طعم عسل تقلبی را در دهان حفظ می‌کند.

قابلیت جذب

در تشخیص عسل طبیعی این نکته نیز برقرار است که عسل واقعی لک نمی‌کند. به عنوان مثال، اگر قطره ها را روی کاغذ بریزید، روی آن باقی می‌ماند و جذب نمی‌شود. حتی اگر عسل طبیعی روی پارچه سفیدی ریخته شود، لک نشده و آسیبی نخواهد زد.

با این حال، عسل تقلبی جذب کاغذ می‌شود و اگر روی پارچه سفید ریخته شود، لکی ایجاد می‌کند.

تست زرده تخم مرغ

تشخیص عسل طبیعی با تخم مرغ هم بر این مبناست که اگر عسل واقعی را با زرده تخم مرغ در ظرفی بریزید، وقتی مخلوط را بهم بزنید، زرده پخته میشود ولی زمانی که این فرآیند با عسل تقلبی انجام می‌شود، زرده تغییری نمی‌کند و ثابت می‌ماند.

عناصر

اگر از فروشگاهی خرید می‌کنید که در آن برچسب‌هایی روی شیشه وجود دارد، این ساده‌ترین راه برای درک خلوص عسل است.

مراکز تولیدی عسل می‌بایست ریز مواد و جزئیات ترکیبات خود را در قالب برچسبی به محصول الصاق نمایند. با یک نگاه سریع و اجمالی به این برچسب می‌توانید سریعا پی به کیفیت آن محصول و تشخیص عسل طبیعی بودن آن نیز ببرید.

تست فوم

برای تشخیص عسل طبیعی بوسیله فوم باید ۲ تا ۳ قطره اسانس سرکه را به عسل اضافه کنید و خوب مخلوط کنید. اگر ظرف 2 تا 3 دقیقه کف کند، محصولی که خریداری کرده اید خالص نیست و حاوی مواد افزودنی است.

تست گرما

در تشخیص عسل طبیعی بوسیله گرما اگر عسل خالص باشد، با حرارت دادن، کاراملی می‌شود. با این حال، عسل تقلبی در هنگام گرم شدن تمایل به تشکیل حباب دارد و کاراملی نمی‌شود.

تست کرستالیزاسیون

عسل خالص به دلیل وجود گلوکز اکسیداز، آنزیمی که آب یا رطوبت عسل را حذف می‌کند، تمایل طبیعی به کریستال شدن در طول زمان دارد.

عسل تقلبی هنگام نگهداری غلیظ نمی‌شود. اگر مدتی است که عسل خود را می‌خورید و به صورت شربت باقی می‌ماند، ممکن است عسل تقلبی باشد زیرا بیشتر عسل‌های واقعی در طول زمان متبلور می‌شود.

شناسایی حسی

تشخیص عسل طبیعی از تقلبی بصورت حسی روش رایجی است که مصرف کنندگان حرفه‌ای عسل و زنبورداران باتجربه از آن استفاده می‌کنند. به این نحو که آنها از طریق مشاهده چشمی، حس بویایی، مزه دهان، لمس دست و …، درباره کیفیت آن عسل قضاوت کرده و تشخیص عسل طبیعی بودن یا نبودن آن را می‌دهند. زیرا رنگ، قوام، شفافیت، ناخالصی‌ها و تخمیر عسل را این قبیل افراد می‌توانند با حواس خود قضاوت کنند.

در واقع روش‌ تشخیص حسی، یکی از متداول‌ترین و ساده‌ترین روش‌های تشخیص عسل طبیعی از تقلبی است که اغلب توسط افراد زمانی که نمی‌توانند از دیگر روش‌های تحلیلی و تکنیکی تشخیص عسل طبیعی استفاده کنند، استفاده می‌شود.

شناسایی شاخص فیزیکی و شیمیایی

شاخص‌های فیزیکی و شیمیایی عسل شامل رطوبت، کربوهیدرات، مقدار آمیلاز، هیدروکسی متیل فورفورا (HMF)، اسیدیته، pH، چگالی، ویسکوزیته، رنگ و … می‌باشد.

محققان می‌توانند با اندازه گیری این پارامترها طی آزمایشاتی، قضاوت اولیه‌ای در مورد کیفیت، اصالت و تشخیص عسل طبیعی داشته باشند.

تست مایکروویو

حدود 2 قاشق غذاخوری از نمونه عسل خود را به یک ظرف قابل استفاده در مایکروویو اضافه کنید و به مدت 45 تا 60 ثانیه با قدرت بالا حرارت دهید.

عسل طبیعی به سرعت کاراملی میشود. در حالی که عسل تقلبی، کف آلود و حباب دار خواهد شد.

خطرات عسل تقلبی

مصرف عسل تقلبی میتواند خطرات و عواقب شدیدی برای مصرف کنندگان و حتی صنعت عسل داشته باشد:

تهدید سلامتی فرد

عسل تقلبی ممکن است حاوی مواد مضری مانند آنتی بیوتیک ها، فلزات سنگین و آفت کش ها باشد. این آلاینده ها در صورت مصرف منظم میتوانند خطرات قابل توجهی برای سلامتی افراد ایجاد کرده و تهدیدی برای آنان باشد.

از دست دادن ارزش غذایی

عسل تقلبی فاقد مواد مغذی طبیعی و آنتی اکسیدان های موجود در عسل واقعی است و مصرف کنندگان را از مزایای سلامتی بالقوه آن محروم مینماید.

تضعیف صنعت زنبورداران

تکثیر عسل تقلبی، معیشت زنبورداران صادق را تضعیف کرده و به بازار عسل واقعی نیز آسیب هایی را وارد خواهد کرد.

برچسب های فریبنده

عسل تقلبی اغلب دارای برچسب هایی است که مصرف کنندگان را گمراه میکنند تا تصور کنید محصولی با کیفیت بالا و خالص خریداری میکنید.

کلام آخر

ممکن است گاهی اوقات بتوانید عسل تقلبی را با طعم و بوی آن تشخیص دهید، البته نه همیشه!

عسل از آنجایی که یک محصول طبیعی است و از شهد گل های مختلف به دست می‌آید، همیشه مزه یا بوی یکسانی ندارد.

همچنین در صورتی که محصول در بطری یا شیشه دربسته باشد، نمی‌توان قبل از خرید آن را طعم داد.

بنابراین، برای اطمینان از خالص و اصل بودن عسلی که می‌خرید، توصیه می‌شود فقط از زنبورداران و یا مراکز معتبر عرضه عسل طبیعی اقدام نمایید.

این روش‌ها برای آزمایش عسل به سرعت به شما کمک می‌کند تا از واقعی یا تقلبی بودن آن مطلع و مطمئن شوید.

حتی می‌توانید ترکیبی از همه این روش‌ها را انجام دهید تا مطمئن شوید که علائم ناخالصی ها را متوجه شده‌اید.

منابع:

برگرفته شده از: کتاب جامع عسل درمانی به قلم دکتر مسعود هاشمی

https://simplyhoney.com.au/what-is-raw-honey/#:~:text=Drop%20a%20teaspoon%20of%20honey,then%20it%20is%20fake%20honey

——————–

https://www.albeena.co.uk/blog/13-ways-to-recognise-real-honey-from-fake-honey/